Komt het eerste ´visvriendelijk´ gemaal van Limburg bij de IJzeren Man in Weert? Een voor vissen veilig te passeren waterpomp, waar vissen als aal, aan het begin van hun verre reis naar de geboortegronden in Saragossazee veilig kunnen doorzwemen zonder te worden doodgedrukt, gemangeld of onthoofd?
Het nieuwe Waterschap Limburg buigt zich nu over de vervanging van het pompgemaal bij de IJzeren Man in Weert. Vanaf kerst 2012 krijgt het Waterschap geregeld meldingen binnen van vissterfte. In nagenoeg alle gevallen gaat het om forse palingen die in de Weteringbeek ten zuiden van de IJzeren Man worden gevonden. De dode aal wordt uitsluitend gemeld in de periode tussen december en april. In die periode pompt het gemaal geregeld op volle kracht water vanuit de IJzeren Man naar de drie meter hoger gelegen Weteringbeek. Deze waterloop voert water vanaf de Zuid-Willemsvaart aan en komt langs de vennen, het hertenkamp en de waterplas De IJzeren Man.
Soms gaat het om enkele palingen, maar het kunnen er ook tien stuks in één keer zijn. Zonder uitzondering zijn het grote vissen met een lengte van 75 centimeter en meer. Het zijn zogenaamde schieralen, zilvergrijze, behoorlijk vette nog niet geslachtsrijpe palingen hier gesneuveld aan het begin van de grote trek naar de paaigebieden 6000 kilometer verderop in de Saragossazee.
Aan de hand van de verwondingen, bloeduitstortingen, inkepingen, breuken en scheuren is direct duidelijk dat de dieren ergens in het gemaal bekneld raken. Het Waterschap voerde in de loop der jaren diverse aanpassingen door aan het gemaal. Een rooster voor de inlaat en een klep op de uitlaat. Ondanks deze maatregelen blijven de gedocumenteerde meldingen van vissterfte aanhouden. Mede onder druk van Sportvisserij Limburg komt dit verhaal op de agenda van het nieuwe Waterschap Limburg. De waterbeheerder hanteert de nieuwe missie Met de omgeving. Voor de Omgeving. Draagvlak, kennisoverdracht en samenwerking zijn daarbij van groot belang.
De biodiversiteit en de kwetsbaarheid van het leven onder water blijft vaak onzichtbaar voor de samenleving. Zo gaat het al meer dan vijftig jaar slecht met de paling in Europa. Sinds een aantal jaren luiden diverse organisaties de noodklok voor de paling: de stand van de aal nu, zou nog maar een fractie zijn in vergelijking met 30 jaar geleden. Sinds 1980 zijn de vangsten teruggelopen met 75 procent. De optrek van glasaal vanuit zee is zelfs teruggelopen tot 95 procent. De oorzaak van die teruggang wordt gezocht in het verlies van leefgebieden, knelpunten bij de trek, verontreinigingen met Pcb’s en dioxines, problemen bij de voortplanting.
Feit is dat veel trekvissen zoals paling grote problemen ondervinden door verstuwing, waterkrachtcentrales, en gemalen. In Europees verband wordt dan ook steeds gehamerd op het voorzorgprincipe. Het Europees Aalbeheerplan ambieert een ongehinderde wegtrek van aal van 25 procent nu tot 40 procent in de toekomst. Binnen enkele weken wordt duidelijk of Weert, de groenste regio de Limburgse primeur heeft van het eerste visvriendelijk gemaal in onze provincie.
wat een kosten maken terwijl er masaal gestroopt wordt door de Belgen en Polen. DUs het zal wel meevallen met het aantal.
Zeer goede zaak!