(Foto’s) De hand van de mens in het Stramproyerbroek met de Abeek, Broekmolen en de Luysen. Dat was een van de hoofdthema´s van de laatste Grensgevallen-wandeling van de Dorpsraad Stramproy.
Meer dan zestig belangstellenden uit de hele regio lieten zich over lang vergeten smokkelpaadjes door het veelal onbekende Neerbroek naar de Boombrug en de Grave leiden. Voor vroege vogels die graag buiten zijn, de sfeer, rust en ruimte op waarde weten te schatten een uitgelezen kans om een glimp op te vangen van de schoonheid en afwisseling van dit moerassig grensgeval.
Mensen laten net als dieren sporen na. Paden die in de loop der tijden door de wind, het water, karresporen, paarden en menselijke voeten uitgesleten zijn. Die sporen zijn her en der nog redelijk zichtbaar, zeker in het Grensgeval Stramproyerbroek. Dit ooit immens groot moeras aan de Abeek is een relatief late moerasontginning. Tot eind 18de eeuw was het een streek van verraderlijke moerassen, heidegebieden en beekvalleien. Deze gebieden waren van kapitale betekenis voor het leven en overleven van de veelal arme boerenbevolking. Mensen konden hier alles vinden voor het dagelijks gebruik. Turf, sprokkel en brandhout, strooisel en hooi en weilanden voor het vee, wild en vis. Militairen meden het gebied als de pest.
Door de relatief beperkte ingrepen van de mens is hier een heel afwisselend landschap ontstaan. De variatie heeft ook zo zijn weerslag op de planten en dieren die hier leven. De diversiteit aan libellen en waterjuffers hier is ongekend hoog. Dat geldt evenzeer voor de rijkdom aan vogels. Speciale aandacht tijdens deze tocht ging uit naar overal zichtbare sporen van de familie bever die zich al jaren thuis voelt in dit waterrijk gebied.
Vaak zit het verhaal van een gebied in de dingen die we voorbijlopen zonder ze op te merken. Zo schuilt achter metersdiepe Lossing en twee Duikers van de Lossing onder de Abeek de tragiek van een bank die failliet ging aan de moeilijk te doorgronden waterhuishouding hier. Daarnaast ging de aandacht uit naar de ´moerassmokkel’, de verschillende landschapskamer, het ontstaan en verdwijnen van het recreatiegebied de Luysen in de vorige eeuw en de pilotenlijn via het Broek naar Mariahof en Bree in WOII.
De in 2014 door de Dorpsraad teruggelegde boombrug vertelt het verhaal van de ´pilotenlijn´ die hier via café De Grave van de familie Verkennis naar het Broek leidde. Met gevaar voor eigen leven bracht de familie de Grave maar liefst 83 ´vliegeniers´, 35 joden en 23 Fransen via het Broek naar Bree. Via de voormalige Ruyterbaan en het ´Kraneven´ eindigde de tocht bij de schilderachtig gelegen Broekmolen. Een van de 28 watermolens die ooit aangedreven werden door de Abeek.
Bekijk een bijdrage van Gert van Elk.
[nggallery id=’7935′]
