Cranendonck – Wijkagent van Budel-Dorplein en Budel-Schoot (en voorheen Budel) gaat “achter de geraniums zitten”. De in Valkenswaard geboren politieman gaat na zevenenveertig jaar met pensioen. “Op straat tussen de mensen daar haal je de voldoening vandaan”.
Als jong manneke doorliep hij, na de lagere school, de LTS en de Philips bedrijfsschool, waar hij werd opgeleid tot elektricien.
Het was niet zozeer de Amsterdamse afkomst van zijn moeder die hem naar de politieschool in Amsterdam lokte, maar wel het feit dat hij graag “in dat uniform wilde” én dat hij op die manier de toen nog geldende dienstplicht kon omzeilen. Want in dienst gaan zag hij niet zitten. Toentertijd hoefde je namelijk niet in dienst als je de politieopleiding volgde.
Na een pittige interne opleiding kwam hij in 1973 in dienst van de Amsterdamse Politie. Wat hem daarvan altijd is bijgebleven zijn de Nieuwmarktrellen. Dat waren protestdemonstraties tegen de aanleg van de metro in Amsterdam. Hier werd Jos als jonge ME-er voor de leeuwen gegooid. Met de shovel moesten demonstranten uit panden gehaald worden en als traangasschutter moest hij groepen oproerkraaiers verdrijven. “Dat was oorlog” aldus Lowis.
Omdat het huren van een woning in Amsterdam zo’n FL 1200,- per maand kostte deelde we een woning met drie man.
Na een paar jaar kon Jos in Venray beginnen bij de gemeente Politie. Omdat je toen moest wonen waar je werkte ging hij daar ook wonen, in een nieuwbouwwijk. Toen die regel in 1989 werd opgeheven verhuisde hij naar Valkenswaard en pendelde tussen Valkenswaard en Venray.
Vanaf 1990 is Jos gaan werken bij het Korps Rijkspolitie (Budel, Maarheeze en Heeze-Leende) in de Schoolstraat in Leende.
Toen de Politie in 1993 ging reorganiseren (Rijkspolitie en Gemeentepolitie werden samengevoegd) kwam Jos te werken bij Politie Cranendonck/ Heeze-Leende. Daar heeft hij bij de recherche gezeten, als wijkagent in Budel gewerkt en later in Dorplein en Schoot.
Of het vroeger beter was dan nu? “Dat kun je zo niet stellen. Het was anders. Wat ik goed vond vroeger is, dat als je een moord had, dat iedereen op het bureau was om het op te lossen, om de dader te pakken. Het was een eer om voor de Politie te werken!”
Heeft Lowis in zijn periode in Cranendonck gekke dingen meegemaakt? “In het begin was de cultuur en de taal erg wennen. In Budel kreeg ik wel erg vaak de naam “Willie” te horen, dacht ik. Toen dat wel érg veel werd vroeg ik aan Budelse collega’s wie “die Willie” was. Toen werd me duidelijk dat dat het Budelse woord voor “wij” is.”
“Ook de gesloten cultuur viel me in het begin op. Ik heb wel eens op de markt met een mevrouw gebuurd, die me vertelde dat ze thuis problemen kreeg als ze daar wisten dat ze met een wout had gepraat.”
“Bij de herindeling wilde niemand van mijn collega’s in Budel werken. Zij konden blijkbaar niet zo goed omgaan met die cultuur. Ik heb toen tegen mijn baas verteld dat ik wel in Budel wil werken. Want als je de mensen neemt zoals ze zijn, zijn het allemaal (of toch de meesten) “goei” mensen”.
Het motto van Lowis is vooral iets betekenen voor een ander. Op straat zijn tussen de mensen want “daar haal je de voldoening vandaan. Als wijkagent wil je de zelfredzaamheid van de buurt verhogen. Niet Politieagentje spelen, maar proberen het zo voor elkaar te krijgen dat mensen met elkaar gaan praten over problemen die er zijn (bijvoorbeeld lawaaioverlast).”
Woensdag 19 augustus 2020 is zijn laatste werkdag. Hij gaat dat op informele wijze vieren met zijn naaste collega’s.
Of hij de Politie gaat missen? “Dat is dubbel” geeft Lowis aan. “Natuurlijk ben je er aan toe, je lichaam slijt, maar politieman blijf je je hele leven.“
Dat achter de geraniums zitten was natuurlijk een grapje, maar hoe hij zijn tijd gaat invullen weet hij nog niet precies. Hij laat het op zich afkomen. In ieder geval gaat hij tijd doorbrengen met zijn kleinzoon Jayson. “Ik hoop dat hij later trots zegt dat zijn opa politieman was.”
Graag zou hij nog afscheid nemen van mensen uit zijn werkgebied (en dat zijn er veel), maar door de coronacrisis kan dat helaas niet.
Wie de opvolger wordt van Jos Lowis als wijkagent van Budel-Dorplein en Budel-Schoot is nog niet bekend.
Een bijdrage van Jack Roosen