We zitten op het terras, tegenover het Herstelhuis aan de Wilhelminasingel in Weert als ervaringswerker Ruud van den Goor (41 jaar) van wal steekt. “Drieënhalf jaar geleden had ik niet verwacht dat ik nu zou werken. Ik sloot mezelf op in mijn eigen huis. Vijftien jaar heb ik niemand binnen gelaten, behalve mijn broer. Ik lag plat op de grond. Zag geen uitweg meer. En nu mag ik anderen die vastlopen, angstig zijn, een psychose hebben, dakloos of verslaafd zijn, helpen. Laten zien en voelen dat het oké is om het niet oké te hebben. Dat het mogelijk is je ziekmakende patronen te doorbreken. Als ervaringswerker weet ik wat ze doormaken. Maar ook dat je niet alleen bent en het niet alleen hoeft te doen.”
Herstelhuis
Volgens onderzoek van het Trimbos-Instituut krijgt 1 op de 5 Nederlanders ooit in het leven te maken met depressie. In Nederland zijn meerdere Herstelhuizen. Het Herstelhuis is onderdeel van Zelfregie BV en is mogelijk gemaakt door subsidie van ZonMW. Sinds tweeëneenhalf jaar staat er één in Weert, die samenwerkt met het Zelfregiecentrum aan de Roermondseweg.
Niet goed genoeg
Vanaf dat Ruud twee dagen oud was tot aan zijn achttiende lag hij veel in het ziekenhuis. “Ik had het gevoel dat ik niet goed was, omdat er steeds aan me werd gesleuteld. Ik stopte mijn gevoelens weg, zette een masker op. Ik wist niet meer wie ik was.” Zeven jaar geleden kreeg Ruud voor de derde keer een burn out. Hij was residerend depressief. Volgde therapieën, nam medicatie en werd uiteindelijk afgekeurd. “Alweer een bevestiging van ik doe er niet toe. Ik ben niet goed genoeg.”
Schrijven
Op de een of andere manier herpakte Ruud zich en ging vrijwilligerswerk doen bij het Huis van de Wijk in Venlo. Daar kookte hij met, door en voor ouderen in de buurt. “Praten ho maar. Ik was de jongen die niet wilde praten”. In het Huis ontmoette Ruud ervaringsexpert Niki Peters. Zij stelde voor om mijn verhaal en gedachten op te schrijven. “Het werd een gedicht en sinds die tijd schrijf ik in het magazine Tzitzo en deel verhalen op facebook.
Doe ertoe
Bij de Open Inloop, eerst in Venlo en later in Weert, leerde Ruud zijn leven anders in te richten. Zijn ziekmakende patronen te doorbreken. “Je mag wel zeggen dat ik drieënhalf jaar geleden opnieuw ben geboren. Ik voel en besef nu dat ik ertoe doe. Dat ik betekenis heb! Ik ben niet alleen die patiënt, maar ook een zoon, een broer, een vriend, een collega.”
Kwetsbaar
Ruud schaamt zich niet voor zijn verhaal. Hij wil een inspiratiebron zijn voor anderen. “Ik ben geen hulpverlener, maar deel mijn ervaringen en stel me kwetsbaar op. Dat is het grote verschil met professionele hulpverleners. “Bij het Herstelhuis oordelen we niet en plakken geen etiketjes op. We kijken vooral naar wat iemand wel kan.” Zo voert Ruud gesprekken, waarin hij probeert te spiegelen, te confronteren en uit te dagen. “Je zegt dit, maar je doet dat. Bewoners hoeven van mij niks. Maar als ze over twee weken het Herstelhuis uitlopen en er is niks gebeurt, dan is dat een gemiste kans.”
Midden in de samenleving
Het Herstelhuis Weert is voor mensen in de regio Midden-Limburg, die vastlopen om wat voor reden dan ook. Het is een normaal huis. Niet ergens achteraf, maar midden in de samenleving. Maximaal twee weken kunnen mensen hier verblijven. Doordat ze uit de thuissituatie zijn, ontstaat er ruimte voor nieuwe inzichten en veranderingen. “We zijn er voor iedereen. Jong, oud, rijk of arm. De jongste bewoner was tweeëntwintig en de oudste vierenzeventig. Het kan echt iedereen overkomen.” Uit onderzoek blijkt dat met deze laagdrempelige Herstelhuizen dure opnames in psychiatrische instellingen wordt voorkomen.
Het team bestaat uit vier betaalde medewerkers, vier vrijwilligers, waarvan volgens planning twee doorgroeien naar stagiaire voor de opleiding tot ervaringswerker én een beheerder. Twee teams werken er dagelijks van 12.00 tot 20.00 uur.
Normaal huis
Om gebruik te maken van het Herstelhuis heb je geen medische indicatie nodig. Mensen kunnen zichzelf aanmelden. De eigen bijdrage is drie euro om te voorkomen dat mensen denken: “Ha fijn, twee weken gratis eten.” In totaal zijn er drie eenpersoonskamers. Verder een gezamenlijke keuken, woonkamer en douche en toilet.
Groeien
In een huiselijke sfeer worden een-op-een-gesprekken en groepsgesprekken gevoerd, maar ook activiteiten gedaan, zoals samen boodschappen doen, koken, afwassen, een kaartje leggen. ballonnen vouwen. “We sluiten zoveel mogelijk aan bij de behoeften van de bewoners. Er is geen standaard draaiboek dat we uit de kast trekken. Zo weet ik ook nooit van tevoren hoe mijn dag eruit ziet. Maar het is prachtig om mensen te zien groeien en stapjes te zien maken.”
Voor meer informatie kun je contact opnemen met het Herstelhuis via telefoonnummer 0495-585672 of mail [email protected].
Een bijdrage van Arjanne van Voorst