Budel-Dorplein – Waardeloze grond was het. De Loozerheide tegen de grens met België richting Loozen. De gemeente Budel was heel blij dat ze een deel kon verkopen.
Aan twee broers uit Wallonië. Emile en Lucien Dor. In 1892 bouwden ze een zinkfabriek. Ver van de bewoonde wereld. De vuile dampen uit de schoorstenen waaiden meestal naar België of de Laurabossen. Het was een desolaat gebied, geen bomen, veel vennen en hei. Bij de fabriek werd een dorp gebouwd, Nieuwdorp, sinds 1893 Dorplein.
Gebroeders Dor
De gebroeders Dor bedachten allerlei manieren om de fabriek te promoten. Zo organiseerden ze een vliegwedstrijd van Hasselt naar Dorplein. En ze vroegen fotograaf Würz uit Pelt om de ontwikkeling van fabriek en dorp vast te leggen. Die deed dat heel nauwgezet. Tientallen foto’s werden er gemaakt. Ze werden ingelijst en opgehangen in het kantoorgebouw van de fabriek. En daar hingen ze jaar in, jaar uit. Ze verstoften. Soms lekte het dak. Straaltjes water liepen over sommige foto’s. Vocht uit de muren veroorzaakte vlekken op de lijsten en foto’s. Het was niks fraais meer. Niemand keek er nog naar om.
Net op tijd gered
Toen het kantoorgebouw werd opgeknapt hingen ze in de weg. Bijna waren ze in de container terecht gekomen. Een reddende engel greep net op tijd in. De foto’s werden afgepakt en veilig weggelegd. Men zocht contact met de heemkunde vereniging. Voorzitter Jac Biemans schakelde de universiteit van Amsterdam in, afdeling restauratie. De foto’s waren cultureel erfgoed. Er werd een overeenkomst gesloten. In september worden ze opgehaald. Studenten gaan ze onder leiding van twee profs restaureren. Dit zal een paar jaar in beslag nemen. Dan zijn ze in volle glorie hersteld. Ze rekenen erop dat ze dan in Dorplein worden tentoongesteld. Daarna gaan ze naar het gemeentearchief in Eindhoven.
Ze hebben op een namiddag alle foto’s opgemeten, gecontroleerd op beschadigingen en vochtvlekken. Dit gaat in een proces verbaal mee naar Amsterdam. Op een foto is de cantine in zijn volle glorie te zien. Anderhalve meter breed en 70 centimeter hoog. Een historisch gebouw in een kale vlakte.
Rondleiding
Dit en nog veel meer moois is er te zien in Dorplein, het historische dorp. Kom zondag 24 april naar Gemeenschapshuis de Schakel, St. Barbaraweg 1. Om 14.00 uur staan de cicerones (gidsen) klaar om je rond te leiden. Het kost 2 euro per persoon, kinderen tot 12 jaar zijn gratis. De rondleiding duurt ongeveer twee uur en gaat over goed begaanbare wegen.
Wil je als familie, buurt of vereniging een rondleiding? Maak dan een afspraak bij onze coördinator Wim Cremers,Tel: 0031495-492598 / 0031622961675, mail: [email protected]
