Eind 2022 hebben GGD Limburg-Noord en GGD Zuid-Limburg gezamenlijk de Corona Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen uitgevoerd. Ruim 26.000 Limburgers in de leeftijd van 18 jaar en ouder hebben voor deze nieuwe monitor een vragenlijst ingevuld over hun gezondheid, welzijn en leefstijl. Vandaag publiceren de Limburgse GGD’en samen de resultaten.
Sterke schommelingen ervaren gezondheid
Limburgers van 18 jaar en ouder voelden zich in 2022 minder gezond. De daling in ervaren gezondheid tussen 2020 en 2022 valt op omdat minder mensen zich momenteel gezond voelen dan in 2016. In 2022 ervaarden 7 op de 10 volwassenen hun eigen gezondheid als goed of zeer goed (67% in Limburg). Eind 2020 ervaarden juist relatief veel mensen hun gezondheid als (zeer) goed, namelijk bijna 8 op de 10. Een mogelijke verklaring is dat mensen die zich toen relatief gezond voelden hun gezondheid extra positief ervaarden in vergelijking met anderen die harder geraakt werden door de pandemie.
Slechtere gezondheid vooral gerelateerd aan rondkomen
In het algemeen gaat het minder goed met de gezondheid van inwoners die moeite hebben om rond te komen of maximaal basisonderwijs, vmbo of mbo-1 hebben gevolgd. Van de groep die moeite heeft met rondkomen bestempelt 5 op de 10 de eigen gezondheid als goed of zeer goed, terwijl dat gemiddeld geldt voor 7 op de 10 van de Nederlanders. Ook blijkt dat de gezondheid onder deze groep sterker is afgenomen ten opzichte van 2020 dan bij mensen die geen moeite hebben met rondkomen.
Mentale gezondheid minder goed
Niet alleen de ervaren gezondheid is gedaald, ook met de mentale gezondheid gaat het minder goed. Meer mensen voelden zich in 2022 eenzaam dan in 2020. Ook steeg het risico op het ontwikkelen van een angststoornis of depressie. Dat het slechter gaat met de mentale gezondheid geldt voor alle leeftijden, maar vooral voor jongvolwassenen (18-24 jaar). Dat blijkt niet alleen uit dit onderzoek, maar ook uit eerdere onderzoeken. Daarnaast is in 2022 voor het eerst gevraagd naar psychische klachten die mensen ervaren. Uit deze vraag blijkt dat 24% van de inwoners ouder dan 18 jaar in Limburg psychische klachten ervaart. Psychische klachten komen vaker voor bij jongvolwassenen (18 – 24 jaar) en inwoners met basisonderwijs, vmbo of mbo-1, jongere leeftijdsgroepen en inwoners van zeer stedelijke gebieden. In de meeste gevallen gaat het om lichte klachten; een kleiner deel heeft matige of ernstige klachten.
Tijdens en na de coronacrisis
Er zijn ook lichtpuntjes na de coronapandemie. De helft van de mensen gaf vier maanden na het aflopen van de coronamaatregelen aan nog positieve gevolgen van de coronaperiode te ervaren. Hierbij werd met name het thuiswerken of thuisonderwijs volgen genoemd, meer rust en een betere balans tussen werk of studie en privé. Ook ervaart 1 op de 2 mensen in Nederland voldoende veerkracht, wat aangeeft dat diegene over het algemeen goed in staat is om te herstellen van tegenslag.
Meer mensen hebben moeite met rondkomen
Mensen die moeite ervaren om rond te komen, ervaren dus meer problemen met hun gezondheid. Dit is een groep die aandacht verdient. Zeker omdat deze groep voor het eerst sinds jaren weer is gegroeid. Waar in 2020 nog 11% van de inwoners van 18 jaar en ouder moeite had om rond te komen, gold dat in 2022 voor 16% in Limburg. Deze toename is waarschijnlijk te wijten aan de energiecrisis en hoge inflatie. Moeite met rondkomen komt vaker voor onder inwoners met basisonderwijs, vmbo of mbo-1, jongere leeftijdsgroepen en inwoners van zeer stedelijke gebieden.
Over het onderzoek
Van september tot en met december 2022 hebben beide Limburgse GGD’en een onderzoek uitgevoerd onder Limburgers van 18 jaar en ouder: de Corona Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen. Ruim 26.000 Limburgers hebben een vragenlijst ingevuld over hun gezondheid, leefstijl en welzijn. Beide Limburgse GGD’en voerden deze monitor uit in het kader van het Gezondheidsonderzoek COVID-19 (officieel de Integrale Gezondheidsmonitor COVID-19). Hierbij wordt samengewerkt met GGD GHOR Nederland, het RIVM, CBS, het Nivel en ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum; samen het Netwerk GOR. ZonMw is namens het ministerie van VWS-opdrachtgever van de monitor.
Het onderzoek is bedoeld om de fysieke en mentale gezondheidseffecten bij volwassenen en ouderen als gevolg van de coronacrisis inzichtelijk te maken. Resultaten van de monitor vormen een basis voor het adviseren en ondersteunen van lokale en regionale samenwerkingspartners. Meer informatie over de Corona Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen is te vinden op www.monitorgezondheid.nl.
Bekijk de resultaten van deze en meer onderwerpen via het Kennisplein van GGD Limburg-Noord en de website van GGD Zuid-Limburg.
