Een team archeologen van VUhbs uit Amsterdam heeft de afgelopen drie weken een opgraving verricht in Kampershoek 2.0 direct achter boerderijen aan de Sint Sebastiaanskapelstraat.
Driekwart hectare is opgegraven met bijzondere resultaten: resten van een van de grootste hoeves uit de 12e of 13e eeuw die ooit in Zuid-Nederland zijn aangetroffen en een heel brede gracht. Er werd een uitzonderlijk brede gracht van 16 meter gevonden die moet dateren uit de zestiende eeuw. Mogelijk heeft deze een militaire functie gehad.
Enorme hoofdboerderij
Die gracht wordt voorafgegaan door een gracht die uit de twaalfde of dertiende eeuw stamt. Deze omsluit een voormalig erf met resten van enkele grote houten gebouwen en een waterput uit die tijd. Eén gebouw, de hoofdboerderij, meet maar liefst 28 bij 13 meter en behoort tot de grootste gebouwen die we uit deze periode bij opgravingen in Zuid-Nederland hebben aangetroffen. Het gaat waarschijnlijk om een omgrachte hoeve van een lokale of regionale heer.
Plucksackhof
men weet dat nog geen 100 meter verderop aan de Sint Sebastiaanskapelstraat 21 in de vijftiende eeuw de omgrachte hoeve ‘Plucksackhof’ lag. Een hoeve die samen met de omliggende gronden eigendom was van de Heren van Horne (bron: Alfons Bruekers, STRABO Nederweert).
Misschien is de nu opgegraven hoeve een voorloper van de Plucksackhof, waarvan de grachten rond 1910 werden gedempt en waarvan de laatste boerderij in 1980 in vlammen is opgegaan. Tegenwoordig liggen de ondergrondse overblijfselen van de Plucksackhof onder een grote loods. Het is de bedoeling dat ook hier binnen enkele jaren opgravingen plaatsvinden.
Grootste deel onderzocht
De opgravingen op Kampershoek worden in opdracht van de gemeente Weert uitgevoerd vanwege de ontwikkeling van het nieuwe bedrijvenpark Kampershoek 2.0. Tussen 2007 en 2018 is het grootste deel van het 70 hectare grote plangebied al onderzocht. Momenteel vinden de laatste opgravingen plaats aan de oostzijde van het gebied in de omgeving van de Sint Sebastiaanskapelstraat.
Kampershoek 2.0
Kampershoek 2.0 wordt een gemengd, duurzaam bedrijventerrein dat ruimte biedt aan moderne industriële, logistieke en technische ondernemingen. Het nieuwe bedrijvenpark, gelegen aan de Ringbaan Noord en de A2, heeft een totale capaciteit van circa 70 hectare. De eerste bouwwerkzaamheden zijn al in gang.
Foto’s door: VUhbs
Onderste afbeelden: overzicht van het zojuist opgegraven gebied. In rood de sporen van zware palen van de hoofdboerderij en twee andere gebouwen. In blauw twee waterputten, waarvan er één kon worden opgegraven. In geel de gracht uit vermoedelijk de zestiende eeuw. In groen oudere grachten en greppels. De bruine vlekken zijn grote kuilen die zijn gegraven voor grondstofwinning (vermoedelijk leem en zand). De niet ingekleurde lijnen en vlakken zijn uit recenter tijden en hebben te maken met grondverbetering en zandwinning. (voorlopige overzicht: VUhbs)
Nou zeg! De opa van mijn Bep heeft vroeger een verkorte cursus historische opgravingen gevolgd. In die tijd had men het woord archeologie nog niet uitgevonden. Hij heeft ook onderzoek gedaan naar namen, het onstaan hiervan en verbonden professie.
De Plucksackhof bewoners waren eigenlijk mensen van dubieuze afkomst die waarschijnlijk vanuit het tegenwoordige Duitsland verhuisden naar Weert.
Ze graaiden alles bij elkaar wat ze te pakken kregen, het zg abplucken en stopten dit in een grote sack. Hun rijkdom was zo groot dat ze hun erf omringden met een diepe brede gracht als bescherming tegen collega plucksackers.
De omwonenden en directe buren werden na van verloop van zeer korte tijd dan ook platsackers genoemd. Deze mensen, historisch in een vergeten verdomhoekje geraakt, werden straatarm, gaven er geen sack meer om en trokken weg richting het tegenwoordige Duitsland want daar was nu genoeg plek voor platsackers.
Vandaar dat Weerter dialect en de Duitse taal nog steeds grote overeenkomsten vertonen. Alles kwam uiteindelijk in kannen en kruiken waarvan nog met regelmaat bij opgravingen exemplaren van worden gevonden. Alleen waren deze voorwerpen natuurlijk leeg.
Jaren later heeft men in het Nederlandse volkslied zelfs ter nagedachtenis de phrase ‘ ben ick van Duitschen bloed” opgenomen. Omdat het vraagteken toen nog niet was uitgevonden is het altijd nog een raadsel en een van Nederlands’ grootste mysteries of dit ‘? ‘ er niet achtergeplaats had moeten zijn. Het zou kunnen duiden op vrijwillige onderlinge of gedwongen losbandigheid onder de plucksack en platsack met als gevolg bloedverwantschap. Ja, de opa van mijn Bep zoekt dat nog steeds uit.
Mooi van deze opgravingen ! Zou mooi zijn als hier geen LELIJK logistiek gebouw komt maar als het een open lucht museum zou worden. Mooie historie dient beschermt te worden ! ! Jammer