Er ging de laatste tijd haast geen dag voorbij zonder regen. Tot grote frustratie van de Boeren van Weert op het land en de sector daaromheen. Inmiddels is het zo nu en dan iets beter weer, maar zij lopen al ruim twee maanden achter op schema. De impact zal gedurende het jaar zichtbaar worden voor de consument, daar zijn ze van overtuigd.
Onbegaanbare velden en verloren oogsten
Door de vele regen is de grond lange tijd onbegaanbaar geweest en op sommige plekken is dat nog steeds het geval. Het begon afgelopen najaar al: bieten, aardappelen, enzovoort, die met veel pijn en moeite gerooid werden. Nog nooit hebben ze in januari bieten gerooid, want dit gebeurt normaal gesproken ergens in november. Een paar weken geleden zaten op sommige percelen nog de aardappelen van vorig jaar in de grond. Dit is allemaal verloren oogst. Dit jaar zijn de boeren naar eigen zeggen net zo slecht gestart als ze vorig jaar zijn geëindigd.
Maar de boer klaagt toch altijd over het weer?
Dat boeren vaak klagen over het weer, komt doordat ze hier dagelijks mee te maken hebben. Grote pieken en dalen merken zij als eerste. Dat het nat is, weten zij al maanden, maar het begint nu pas door te dringen in de maatschappij. “De natuur is niet te dwingen, dus de kalenderlandbouw die politiek Den Haag heeft bedacht, is niet uitvoerbaar. Dat heeft zich inmiddels dubbel en dwars bewezen”, aldus de boeren van Weert. Agrarische ondernemers kunnen pas zaaien als de grond hier klaar voor is en het weer meewerkt. Dit geldt ook voor het bemesten, teelt ondersteunende werkzaamheden en het oogsten.
De late voorjaarswerkzaamheden kent nu al verliezers
De mais die vroeg is gezaaid, voelt zich niet blij. Hij heeft het koud en het is veel te nat. Dit zien de boeren van Weert aan de ontwikkeling van de plant: klein en gelig. Op plekken zijn de gewassen zelfs al verdronken. Ook gras kon lange tijd niet gemaaid worden door de nattigheid. Diegene die toch hebben gemaaid en gehakseld, hebben nu sporen in hun grasland gereden. Ook het land bemesten lukte tot voor kort niet, terwijl de mestputten bij veehouders vol zitten.
Niet alleen de boeren hebben er hinder van, ook loonwerkers. Zij hebben een uitzonderlijk rustig voorjaar achter de rug. “Nu het enigszins droog is, proberen loonwerkers iedereen van dienst te zijn. Maar er ligt veel werk dat gedaan moet worden en deze achterstand is niet in te halen. Een plant zal niet harder groeien. Dus voor de oogsten later dit jaar zullen gewassen nog niet volgroeid zijn óf zullen ze later oogsten. Dit is afhankelijk van contracten die akkerbouwers hebben met hun afnemers.”
De biologische klok
Voor het telen van producten wordt zaai- en plantgoed gebruikt. Zaaigoed heeft als ‘voordeel’ dat het niet ontkiemt als het in de zak blijft zitten. Plantgoed daarentegen gaat uitlopen vanwege de biologische klok van de plant en moet de grond in. Dit is bijvoorbeeld het geval bij bloembollen, aardappelen en uien. Als plantgoed pas wordt gepoot als het al begint uit te lopen, kan het beschadigd raken en niet (optimaal) groeien tot volwaardig gewas. Akkerbouwers zullen hier financiële schade van ondervinden.
Onbewerkte stukjes grond
In de regio Weert, maar ook in andere delen van het land, zijn er percelen met hoogteverschillen. Dit zorgt voor de nodige uitdagingen. Zo kan 80% van een perceel goed bewerkbaar zijn, terwijl 20% op bepaalde hoekjes of gedeeltes nog steeds te nat is. Wachten tot 100% bewerkbaar is, is geen optie. Daarom zul je op sommige percelen kleine stukjes onbewerkte grond zien. Wat niet gezaaid is, kun je ook niet oogsten en dus ook niet verkopen, wat weer financiële schade oplevert voor de akkerbouwer.
Het vooruitzicht
De Boeren van Weert weten niet wat hen nog allemaal te wachten staat qua weersomstandigheden. Blijft het regenen of krijgen we een hittegolf? Joost mag het weten. Wel weten ze dat ze de normale productieniveaus niet gaan halen. Zo zullen er onder andere minder erwten, wortelen, aardappelen, uien, schorseneren en dergelijke zijn. België, Zuidoost-Nederland en Duitsland vormen namelijk het grootste teeltgebied van aardappelen in Europa. Ook zijn we hier het concentratiegebied voor het produceren van groenteconserven. “Overal is het nat en de voorraden zijn niet groot, dus uiteindelijk zal dit zijn weerslag hebben op de prijs van levensmiddelen.”
